Etyka wydawnicza
Etyka wydawnicza
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego przyjęło i stosuje zasady etyczne mające na celu przeciwdziałanie nieuczciwym praktykom publikacyjnym.
Zasady te opierają się zarówno na wytycznych Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Commitee on Publication Ethics – www.publicationethics.org), jak i na Kodeksie Etyki Pracownika Naukowego, zgodnie z którym najważniejszą maksymą są zdefiniowane w nim zasady etyki:
Za podstawowe zasady etyki uznaje się poszanowanie godności człowieka oraz życia we wszystkich jego przejawach, prawdomówność, uczciwość, obowiązek przestrzegania przyjętych zobowiązań oraz uznanie prawa do wolności przekonań i prawa własności. Strażnikiem w sprawach etycznych danej osoby jest sumienie, natomiast ocena faktów i czynów zewnętrznych naruszających dobra innych osób podlega osądowi wiarygodnych gremiów.
cyt. Preambuła, pkt 1. W: Kodeks Etyki Pracownika Naukowego, Wydanie II. Warszawa 2016.
Wydawca na straży rzetelności i uczciwości
Wszystkie publikacje naukowe Wydawnictwa Uniwersytetu Śląskiego przed zatwierdzeniem do opracowania redakcyjnego i druku przechodzą proces recenzyjny. Do dalszych etapów dopuszczane są jedynie te publikacje, które otrzymały pozytywną rekomendację do druku zarówno ze strony recenzenta, jak i Kolegium Wydawniczego, oraz, w przypadku wydania w ramach serii - jej redaktora. Wielostopniowy proces decyzyjny, w którym uczestniczą głównie samodzielni pracownicy naukowi, pozwala wyłaniać do publikacji teksty o dużej wartości naukowej, oryginalnym ujęciu problemu oraz klarownym wywodzie. Umieszczanie nazwiska recenzenta oraz redaktora serii opiniujących dopuszczenie książki do publikacji w naszym wydawnictwie jest gwarancją jakości naukowej dzieła.
Do oceny publikacji wyłaniany jest przez Kolegium Wydawnicze niezależny recenzent (spoza Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach), który jest specjalistą z danej dziedziny oraz ma status samodzielnego pracownika naukowego (doktor habilitowany lub profesor tytularny). W wyjątkowych sytuacjach dopuszczana jest recenzja monografii lub jej części przez recenzenta z tytułem doktora, gdy jest to umotywowane wyborem najlepszego specjalisty z wąskiego zakresu badań. Dobór recenzenta wyklucza konflikt interesów, co dodatkowo poświadcza recenzent oświadczeniem. W przypadku dopuszczenia publikacji po naniesieniu wskazanych przez recenzenta zmian recenzent ma prawo do wglądu w zmienioną wersję publikacji przed podjęciem decyzji o dopuszczeniu do wydania. Autor ma obowiązek pisemnego ustosunkowania się do treści recenzji. Wydawnictwo przechowuje w dokumentacji tytułu zarówno recenzję, jak i odpowiedź autorską.
Proces recenzyjny jest poufny, zgodnie z zasadami ochrony danych osobowych, a dostęp do jej treści mają jedynie osoby administracyjnie obsługujące cały proces oraz uczestniczące w procesie podejmowania decyzji o przyjęciu lub nieprzyjęciu pracy do wydania w Wydawnictwie Uniwersytetu Śląskiego. Opinia wydawnicza recenzenta oraz redaktora serii zawsze jest podporą dla redaktora opracowującego dzieło przed składem i publikacją.
W przypadku czasopism proces przebiega zgodnie ze szczegółowymi wewnętrznymi ustaleniami redaktora naczelnego i rady naukowej czasopisma, przy czym zawsze wymagana jest podwójna, niezależna recenzja.
W przypadku prac zbiorowych lub monografii wieloautorskich prosimy o jasne doprecyzowanie wkładu autorskiego w publikację. Jest to też istotne w kontekście walki z takimi zjawiskami, jak:
- pominięcie autorów, autorstwo widmo (ang. ghost authorship),
- przypisanie autorstwa osobom, które nie miały wkładu w dzieło (ang. guest authorship)
Polityka antyplagiatowa
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zgłasza wszelkie wykryte przypadki plagiatu lub autopowielenia wykryte w trakcie prac wydawniczych.
Kryterium oryginalności, a także poszanowania własności intelektualnej innych osób jest dla nas szalenie ważne, także w kontekście stopniowego rozszerzania przez nasze wydawnictwo polityki otwartego dostępu do naszych publikacji.
W skład procedury wydawniczej wchodzi obowiązkowe sprawdzenie treści zgłaszanych tekstów przez najnowocześniejsze narzędzia antyplagiatowe: Plagiat.pl oraz Similarity Check.
W przypadku potwierdzenia zarzutów Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego ma prawo do wycofania tekstu.
Dla jasności stosowania procedur zespół wydawnictwa wspomaga się diagramami COPE:
https://publicationethics.org/resources/translated-resources
Tylko transparentne, uczciwe i przeciwdziałające nadużyciom praktyki recenzyjne i procedury wydawnicze sprzyjają rozwojowi nauki.
